Mary Shelley

Tłumaczenie: Paulina Braiter

Wydawnictwo: materia

Data premiery: 08.10.2025

Liczba stron: 328

Gotycka powieść wszech czasów w wydaniu godnym swej mrocznej sławy

Victor Frankenstein, młody uczony opętany ideą stworzenia życia, przekracza granice, których człowiek nie powinien przekraczać. W tajemnicy prowadzi badania nad martwą materią, aż w końcu ożywia istotę, która okazuje się daleka od jego oczekiwań. Eksperyment kończy się katastrofą, a stworzony byt - wrażliwy, inteligentny i osamotniony - zostaje odrzucony przez wszystkich, łącznie z własnym stwórcą. Z tęsknoty za bliskością rodzi się rozpacz, która z czasem przeobraża się w gniew i żądzę zemsty. Stwór rozpoczyna bezlitosne polowanie na to, co dla Victora jest najcenniejsze. Ilustracje Johna Coultharta znakomicie budują nastrój i oddają grozę tej historii.

Mary Shelley mając zaledwie 19 lat napisała powieść, dzięki której okrzykniętą ją prekursorką literatury science fiction.  Stała się ponadczasową historią o fenomenie kulturowym, o której napisano wiele prac, esejów. Z kolei liczne adaptacje dowodzą, że książka ,,Frankenstain. Albo nowy Prometeusz" jest bogata w liczne symbole, znaczenia i tematy, które pozwalają na różne interpretacje, zachowując główne przesłanie. 

Dla ludzkiego umysłu nie ma nic boleśniejszego niż śmiertelny spokój bezczynności, następujący po gwałtownym wzruszeniu i szybkiej serii wydarzeń, spokój, który pozbawia duszę zarówno lęku, jak i nadziei. 

,,Frankenstein" Mary Shelley jest traktatem filozoficznym i humanistycznym, którego głównymi przedstawicielami są Victor i jego "dziecko". Uosabiają oni fundamentalne pytania o etycznych granicach nauki i istocie człowieczeństwa. 

Tytułowy nowy Prometeusz to bohater tragiczny. Ambitny, pewny siebie, pochodzący z majętnego domu, który  przekracza granicę. Wręcz igra z boskimi prawami, odrzuca naturalny porządek i odpowiedzialność za swoje wybory. 

Stwór jest istotą, której odmówiono człowieczeństwa tylko przez jego przerażający, odmienny wygląd, a nie przez jego czyny. Budził on lęk i strach, dlatego został odrzucony, pomimo tego pragnął bliskości i akceptacji. Co prowadzi nas, do kolejnego fundamentalnego zagadnienia:  o naturę zła. Czy jest ona wrodzona, czy odpowiedzią na okrutne doświadczenia. Ponadto jego wątek obnaża ludzką powierzchowność. 

Moje występki to dzieci wymuszonej samotności, której nienawidzę, kiedy zatem zamieszkam złączony z towarzyszką, cnoty powrócą, będę czuł miłość wrażliwej istotny i włączę się w łańcuch życia i wydarzeń, z którego dotąd byłem wykluczany. 

,,Frankenstain" jest historią o wyraźniej klamrze, a także ma znamiona powieści szkatułkowej. Książka  Mary Shelley jest bogata w różne formy narracji. Począwszy od formy epistolarnej przez wielogłosowość Victora i stwora, co nadaje jej wielowymiarowy charakter. Tłumaczenie Pauliny Braiter jest zachwycające. Czuć w nim wyjątkową dbałością o styl, rytm i klimat oryginału. Jej przekład podkreśla elementy gotyckie i atmosferę. Ponadto nowe wydanie wydawnictwa Materia zawiera ilustracje Johna Coultharta, które przedstawiają sceny z książki. W Polskiej wersji są one utrzymane w odcieniach koloru niebieskiego. 

 ,,Frankenstein. Albo nowy Prometeusz" Mary Shelley to ponadczasowa opowieść o ludzkiej ambicji, samotności, odrzuceniu  i moralnej odpowiedzialności, która w dobie kolejnych rewolucyjnych przemian technologicznych i kulturowych nabiera nowego znaczenia. To właśnie ta uniwersalność, pozwalająca na interpretacje przez pryzmat współczesności podkreśla, geniusz i literacki kunszt Mary Shelley

Współpraca barterowa: wydawnictwo Materia